"Sau khi hoàn thành cuộc điều tra của cố vấn độc lập, dựa trên những phát hiện mà cố vấn đã chia sẻ với cả hai chúng ta, rõ ràng là đã có hành vi vi phạm nghiêm trọng bộ luật bộ trưởng", Thủ tướng Sunak hôm nay cho biết trong một bức thư gửi cho ông Zahawi. "Do đó, tôi thông báo cho ông quyết định loại bỏ ông khỏi vị trí trong chính phủ".
Cố vấn độc lập Laurie Magnus cho hay ông Zahawi đã liên tiếp nói dối các lãnh đạo đảng Bảo thủ khi ông bị cơ quan thuế điều tra, dẫn đến việc chính trị gia này phải nộp phạt vì chậm thanh toán khoản tiền lên đến 6,2 triệu USD.
Cũng theo Magnus, Zahawi đã truyền đạt thông tin sai khi nói rằng những báo cáo vào tháng 7 năm ngoái về các vấn đề thuế của ông "rõ ràng là bôi nhọ". Zahawi không sửa lại phát ngôn của mình cho tới tuần trước, khi ông nói rằng đã đạt được thỏa thuận với chính quyền.
"Tôi cho rằng sự chậm trễ trong việc sửa lại một tuyên bố công khai không đúng sự thật là không phù hợp với yêu cầu về tính cởi mở", cố vấn Magnus nói trong thư gửi Thủ tướng Sunak.
Magnus lưu ý thêm Zahawi đã cho thấy ông "không đủ quan tâm" trước yêu cầu "phải trung thực, cởi mở và thể hiện bản thân là một lãnh đạo mẫu mực thông qua hành vi của chính mình". "Hành vi của ông Zahawi, với tư cách một bộ trưởng, đã không đạt tiêu chuẩn mà ngài, với tư cách thủ tướng, mong đợi từ những người phục vụ trong chính phủ của mình", ông nhấn mạnh.
Quyết định của Thủ tướng Sunak sa thải Zahawi, thay vì đề nghị ông từ chức để giữ thể diện, đã cho thấy những bất ổn chính trị nghiêm trọng đang diễn ra vào thời điểm mà hàng triệu người Anh phải vật lộn với hàng loạt vấn đề, đặc biệt là cuộc khủng hoảng giá tiêu dùng.
Khi nhậm chức thủ tướng Anh vào tháng 10/2022 với tuyên bố sẽ mang lại "sự liêm chính, chuyên nghiệp và trách nhiệm giải trình ở mọi cấp độ", ông Sunak đã bổ nhiệm ông Zahawi làm chủ tịch đảng Bảo thủ và bộ trưởng không bộ.
Zahawi trước đây từng làm việc trong cả nội các của thủ tướng Liz Truss và Boris Johnson, người đã bổ nhiệm ông làm bộ trưởng tài chính.
Công đảng đối lập cho rằng Thủ tướng Sunak nên sa thải Zahawi ngay lập tức khi các cáo buộc xuất hiện trong tháng qua, thay vì tìm cách câu giờ bằng việc yêu cầu cố vấn Magnus điều tra.